Wstęp
Energia ze źródeł odnawialnych to energia uzyskiwana z naturalnych procesów przyrodniczych, sta-
nowiąca alternatywę dla tradycyjnych, nieodnawialnych nośników energii wytwarzanych z paliw kopal-
nych. W Polsce źródłami odnawialnymi wykorzystywanymi do produkcji energii są: promieniowanie sło-
neczne (przetwarzane na ciepło lub energię elektryczną), wiatr, woda, stała biomasa, biogaz i biopaliwa
ciekłe, a także zasoby geotermalne. Wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii (OZE) przyczynia
się do zmniejszenia oddziaływania na środowisko naturalne poprzez ograniczenie emisji szkodliwych
substancji, zwłaszcza gazów cieplarnianych.
W latach 2010-2020 następował stały wzrost ilości energii pozyskanej ze źródeł odnawialnych, co przy
utrzymującym się spadku pozyskania energii pierwotnej, daje ogólny systematyczny wzrost wskaź-
nika udziału OZE w pozyskaniu energii pierwotnej. W krajach członkowskich Unii Europejskiej całko-
wity udział elektryczności ze źródeł odnawialnych w 2020 r. wzrósł prawie dwukrotnie w stosunku
do 2010 r.: największy przyrost nastąpił na Cyprze (z 1,4% do 12,0%), w Luksemburgu (z 3,8% do 13,9%),
w Grecji (z 12,3% do 35,9%), w Holandii (z 9,6% do 26,4%), w Estonii (z 10,3% do 28,3%) i Litwie
(z 7,4% do 20,2%). W tym okresie w Polsce ilość energii elektrycznej pozyskiwanej ze źródeł odnawialnych
wzrosła ponad dwukrotnie (z 2,5% w 2005 r. do 16,2% w 2020 r.).
Udział energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto w danym kraju mierzy stopień
wykorzystania odnawialnych źródeł energii, a w konsekwencji stopień, w jakim paliwa odnawialne zastą-
piły paliwa kopalne i jądrowe, a tym samym przyczyniły się do dekarbonizacji gospodarki Unii Europejskiej.
Wskaźnik ten obrazuje również postęp krajów Unii Europejskiej w osiąganiu jednego z celów strategii „Euro-
pa 2020” w zakresie energii odnawialnej, polegającego na zwiększeniu udziału energii ze źródeł odnawial-
nych w ostatecznym zużyciu energii brutto do 20% do 2020 r. 1 W 2020 r. Polska, z udziałem energii ze źródeł
odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto na poziomie 16,1%, znajdowała się na 22 pozycji wśród
krajów Unii Europejskiej. Najwyższy udział energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii elektrycznej od-
notowano w 2020 r., podobnie jak w latach poprzednich w Szwecji (60,1%), najniższy zaś – na Malcie (10,7%),
w Luksemburgu (11,7%) i w Belgii (13,0%).
Opracowano na podstawie: Ochrona środowiska 2022. Raport GUS
